Vanuit verschillende opstapplaatsen in Vlaanderen naar Calais, waar we met de autocar LeShuttle oprijden om 35 minuten later aan te komen in Folkestone. Vandaar naar Hever Castle & Gardens, waar onze tijdreis doorheen de Engelse tuinhistoriek start.
Hever Castle ademt geschiedenis met namen als de familie Boleyn en Hendrik VIII. Een bezoek aan het kasteel is trouwens een aanrader. Toen de Amerikaanse miljonair William Waldorf Astor in 1903 het kasteel en het landgoed kocht, startte hij meteen met de restauratie van het kasteel en de aanleg van de grote tuin. We focussen ons echter eerst op de formele Tudor Garden, met o.a. een knot garden, een kruidentuin en de ‘Chess Garden’ met zijn opvallende topiary. Daarna kunt u verdwalen in het labyrint. Geniet tevens van de grote Italiaanse tuin en zijn prachtige loggia met zicht op het meer. Ook de ommuurde rozentuin zal u bekoren. In het informele deel van de tuin wandelt u langs watervallen, grotto’s, fonteinen, de Long Border aangeplant in de stijl van Gertrude Jekyll en nog zoveel meer.
Hierna stevenen we af op Penshurst Place & Gardens, een prachtig en vrij uniek voorbeeld van een Elisabethan Garden. De tuinen behoren tot de oudste in particulier bezit, met gegevens die teruggaan tot 1346. Geldgebrek zorgde ervoor dat de tuin in de loop van de 18de eeuw niet ten prooi is gevallen aan de heersende tuinmode, waardoor het oorspronkelijke formele tuinontwerp nauwelijks is gewijzigd. Hierdoor kunnen we ons vermaken met o.a. de Union Flag Garden, de Italian Garden, de Heraldic Garden, de Blue and Yellow Border en de Paved Garden. Ook het landhuis is een bezoek meer dan waard met ‘pièce de résistance’, de Baron’s Hall uit 1341 met een schitterend hammerbeamdak van kastanjehout.
Diner, overnachting in het Macdonald Windsor Hotel en ontbijt.

Vandaag dompelen we ons onder in de 16de-eeuwse Stuart Gardens met locaties die bol staan van boeiende koninklijke verhalen. Eerst staat het vroeg-17de-eeuwse Jacobijnse Hatfield House & Gardens op ons programma. Koning James I vond het paleis maar niks en ruilde het met Robert Cecil voor Theobalds. Cecil liet het paleis grotendeels afbreken en gebruikte het bouwmateriaal om het huidige prodigy house in Jacobijnse stijl te bouwen. Bekijk voor uw vertrek de film ‘The Favourite’ en wandel zoals Emma Stone door Hatfield House. Ook de tuinen werden door Cecil aangepakt met klinkende namen als de Franse tuinarchitect Salomon de Caus en de Engelse botanicus en tuinman John Tradescant de Oudere, die er zijn carrière als head gardener begon. Veel van de oorspronkelijke geometrische structuren bleven behouden zoals de West Garden en de Old Palace Garden.
Toen koning William III (Willem van Oranje) en koningin Mary II hun intrek namen in Hampton Court, namen ze de vooraanstaande architect Sir Christopher Wren onder de arm om het Tudorpaleis grotendeels af te breken en te vervangen door een groots paleis in barokstijl. Met het Long Water en de stervormig uitlopende lanen werd de Franse barokinvloed rond 1660 een feit, maar onder William en Mary evolueerde de baroktuin van Hampton Court tot een hoogtepunt, met o.a. een patte-d’oie en de heringerichte Privy Garden met Hollandse invloed. Laat u verder ook betoveren door de Great Fountain Garden, de Rose Garden, de Maze, de Pond Gardens, de Knot Garden en de Chapel Court Garden.
Diner, overnachting in het Macdonald Windsor Hotel en ontbijt.

In het begin van de 18de eeuw kwam men tot het besef dat de formele baroktuinen zich alsmaar meer vervreemden van de natuur. Met William Kent, geïnspireerd door schilderijen met geïdealiseerde vergezichten van het Romeinse platteland, evolueerde de Engelse tuin naar landschappen waar tuin en parkland samenvloeien, met kunstmatige heuvels en kronkelende paadjes en bezaaid met klassieke tempels, beeldhouwwerken en bruggen. Stowe Gardens, initieel het werk van Bridgeman en Kent, is daar een schitterend voorbeeld van met de Elysische velden en de Temple of Ancient Virtue, de Temple of British Worthies, de Grotto, het Chinese House, de Palladian Bridge en de Gothic Temple. Opgeklommen onder Kent duikt op Stowe een andere grootheid op: Lancelot ‘Capability’ Brown. Hij werkte verder aan de tuin en ontwierp de Grecian Valley, met grootse tempels op de hogere punten en gaf Octagon Lake en Eleven Acre Lakes een meer natuurlijke uitstraling.
Na Kent bepaalde Brown in belangrijke mate het beeld van de Engelse landschapstuin. Daarvan zien we op dag 4 een uitstekend voorbeeld. De laatste grote landschapsarchitect is echter Humphrey Repton die een stempel drukte op de tuin van Sezincote House & Gardens. Met Repton evolueerde de landschapstuin naar het natuurlijke, het pittoreske, het wildere. In de loop van de 18de eeuw slopen ‘exotische’ elementen in de Engelse landschapstuin. Sezincote House werd in 1805 gebouwd in een Mogolstijl, met een prachtige gebogen orangerie. Dicht bij het huis zien we een meer formele tuin (dit kon weer dankzij Repton); verderop is het genieten van een prachtige uitgebreide watertuin met beken, poelen en watervalletjes in een Indiaas thema met een hindoetempel, een brug met brahmaanse stieren, olifanten en slangen. Ook de beplanting kent heel wat zeldzame exotische exemplaren. Dit alles maakt van Sezincote House & Gardens een unieke locatie.
Diner, overnachting in het Ellenborough Park Hotel en ontbijt.

In 1751 erfde George William Coventry het landgoed Croome en gaf Lancelot ‘Capability’ Brown de opdracht om het huis en het park opnieuw te ontwerpen. Brown verbouwde het landhuis in een palladiaanse stijl en bracht de natuurlijke stijl met bloem- en fruitmotieven naar binnen. De formele tuinen verdwenen en in plaats daarvan creëerde Brown een natuurlijk ogend parklandschap zover het oog reikte, inclusief een met de hand gegraven 2,5 kilometer lange kronkelende rivier en een meer. Compleet gemaakt met zorgvuldig aangeplante boomgroepen en bloeiende struiken en tevens enkele tempels en follies. We bezoeken eveneens de historisch waardevolle grote ‘Walled Garden’.
Met Hidcote Manor Garden maken we een sprong naar de Arts & Crafts-tuinen. Deze tuin werd in het begin van de 20ste eeuw aangelegd door Major Lawrence Johnston, een tuinbouwkundige en plantenverzamelaar. Hidcote Manor Garden is een architectonische tuin, met een centrale as die van oost naar west loopt en een andere van noord naar zuid. Deze assen vormen gangen langs waar vele tuinkamers te vinden zijn, elk met een eigen thema en karakter en afgebakend met hulst-, taxus- en beukenhagen en stenen muren. Bewonder onder meer de schitterende topiary, de gazebo’s, de White Garden, de Theater Lawn, de Bathing Pool Garden en de Pillar Garden.
Diner, overnachting in het Ellenborough Park Hotel en ontbijt.

Kon u als tuinliefhebber in de reeds bezochte tuinen al heel wat inspiratie opdoen, dan is in RHS Garden Wisley het (tuin)hek helemaal van de dam. Deze tuin, geleid door de Royal Horticultural Society, ontstaan in 1878 en door RHS overgenomen in 1903 was van in het begin bedoeld als experimentele, wetenschappelijke tuin met educatief karakter. Wisley is met meer dan 1,2 miljoen bezoekers per jaar een drukbezochte tuin, maar met een oppervlakte van maar liefst 97 ha loopt u niet voor elkaars voeten. Dankzij het gigantische aanbod aan thema’s kunnen we in Wisley nog enkele tuintopics behandelen waaronder The Glass House (3000 m²), de Rock Garden, de Mixed Borders, de Cottage Garden en niet te vergeten The Oudolf Landscape (geopend in mei 2024). Gestart met de Tudor Garden eindigen we met Piet Oudolfs creatie in de hedendaagse tuin.
Diner, overnachting in het Brandshatch Place Hotel & Spa en ontbijt.

Tot slot bezoeken we Great Comp Gardens, een van de vele manor gardens die Engeland rijk is. Met zijn basisbeplanting van lage en hogere heesters, coniferen en bomen is deze bijna 3 ha grote tuin rondom het landhuis eerder eigengereid te noemen. Great Comp herbergt een Italiaanse tuin, romantische ruïnes en slingerpaden door een bosachtige omgeving. Siergrassen in grote verscheidenheid accentueren de kleurrijke borders. De huidige curator William Dyson is een gepassioneerd salviakweker en zijn collectie met meer dan 200 variëteiten wordt beschouwd als een van de meest diverse in Europa. Na dit bezoek keren we weer huiswaarts.